Na kujawach powstawały najstarsze sery na świecie

Jeśli myślicie, że to Francuzi wynaleźli sposób na produkcję sera, grubo się mylicie. Może nie jest to dowód na to, że Polacy nauczyli ich jedzenia nożem i widelcem, ale faktycznie – pierwszą europejską udokumentowaną produkcją sera była nasza – z Kujaw. I to sprzed 7500 lat.

O odkryciu poinformowali jakiś czas temu naukowcy z Uniwersytetu w Bristolu, a za nimi prestiżowe pismo „Nature”. Melanie Salque z University of Bristol tłumaczy, że archeolodzy przeanalizowali fragmenty neolitycznej ceramiki z Kujaw: – Naczynia miały dziury, bardzo podobne do tych, które dzisiaj służą do odsączania serwatki. Zanim to jednak potwierdzono, trzeba było znaleźć konkretne dowody, bo odsączać można różne produkty. Po analizie chemicznej, do której zastosowano sprzęt laboratoryjny najnowszej generacji, okazało się jednak, że były tam ślady mleka.

Zaczęło się od hodowli bydła

Zdaniem profesora Richarda Evershed nie ma wątpliwości, że chodziło o ser, przypominający mozzarellę. Dowodem, oprócz śladów mleka, jest także wielkość otworów i kształt naczyń. – 7500 lat zaczął się neolit, a dopiero wtedy ludzie nauczyli się hodować bydło i uprawiać zboża. A przecież to właśnie hodowla bydła jest głównym warunkiem do produkcji sera, bo tylko udomowione bydło daje się wydoić – tłumaczy naukowiec.

Jak podaje dr Joanna Pyzel z Uniwersytetu Gdańskiego, znalezisko nie nie potwierdza, że ser wynaleziono w Europie, ale są to najstarsze ślady jego produkcji na świecie. – Nieduże naczynia z gliny mieściły około pięciu litrów, a miały około 20 centymetrów wysokości i zwężały się w formie lejka – mówi dr Joanna Pyzel.

Pomysł z Bliskiego Wschodu?

Być może produkcja sera została przeniesiona na nasze tereny z Bliskiego Wschodu. Tam bowiem zaczęła się rewolucja neolityczna, w tym udomowienie zwierząt. Na ziemiach polskich zaistniała wówczas pierwsza neolityczna kultura, tzw. ceramiki wstęgowej rytej. Przybyła ona na Kujawy z południa. Mieszkańcy będący przedstawicielami tej kultury nie byli prymitywami, wiedzieli dokładnie, że mleko może powodować alergie, a jego przetwarzanie może to wyeliminować. Ponadto ser był i jest przecież sposobem na znaczne przedłużenie wyrobu z mleka do spożycia.

Współpraca | 24h Seniorenbetreuung zu Hause

Sumeryjska mleczarnia

W Polsce ser wyrabiano 7500 lat temu. Dowody na to, że powstawał on we Włoszech i Francji pochodzą sprzed 2000 lat przed naszą erą. Natomiast pierwszym dokumentem szczegółowo przedstawiającym kolejne fazy jego jest płaskorzeźba sumeryjska nazwana ozdobą mleczarni sprzed 3000 p.n.e.

Pomysł z żołądka

Jak doszło do odkrycia sera? Prawdopodobnie odkryli to pasterze, którzy używali do przechowywania mleka bukłaków z owczych żołądków. Enzymy w nich dzieliły mleko na serwatkę i skrzep. Skrzep później nauczyli się odcedzać i solić, by go zakonserwować. Pisał o tym nawet Homer, a w Starym Testamencie, Księdze Samuela, czytamy: „Kiedy Dawid przybył do Machanaim, Szobi, syn Nachasza z ammonickiego Rabba, Makir, syn Ammiela z Lo-Debar, i Barzillaj, Gileadczyk z Rogelim, dostarczyli łóżek, okryć pościelowych, naczyń, garnków glinianych, pszenicy, jęczmienia, mąki, ziarna prażonego, fasoli, soczewicy, miodu, masła, sera owczego i krowiego. Dostarczyli tego Dawidowi i jego otoczeniu, aby się posilili. Mówili bowiem: Lud na pustyni jest głodny, zmęczony i spragniony.”.

Przez wieki eksperymentowano z wytwarzaniem serów. W starożytnym Rzymie proces powstawania sera przyspieszano choćby przez mieszanie mleka z gałązkami drzewa figowego, soku figowego lub nasionami dzikiego ostu.

Nie zapominajmy o Francji

Wracając do Francji, której trzeba oddać zasługi w produkcji sera – pierwsze wytwarzano tutaj w X wieku w gospodarstwach domowych i klasztorach. Do tej pory produkowanych jest tu około siedmiuset gatunków, większość ma specjalne certyfikaty. Nie zmienia to faktu, że za ojczyznę serów należy uznać Polskę.

Address
304 North Cardinal
St. Dorchester Center, MA 02124

Work Hours
Monday to Friday: 7AM - 7PM
Weekend: 10AM - 5PM